Czy firma dba o swoje kadry zarządzające?
Małe firmy, w których za zarządzanie odpowiada jedna osoba często radzą sobie przyzwoicie na rynku. Problemy mogą pojawić się gdy zabraknie kluczowego w przedsiębiorstwie człowieka lub gdy osiągnie ono taki stopień rozwoju, że nie będzie możliwości aby jeden szef był w stanie zarządzać wszystkimi płaszczyznami działalności. Władze firmy powinny z czasem zadbać o sukcesję oraz o rozwój struktury zarządczej. Niestety w przypadku części spółek na GPW problem ten jest nierozwiązany. Wiele takich firm, których historia sięga początków transformacji ustrojowej w Polsce lub nawet połowy lat 80-tych XX wieku kierowanych jest przez 60-latków, którzy posiadają 30-40 % udziałów a zdolności kierownicze następców pozostają zagadką, bo nie otrzymali do tej pory wystarczającego zakresu władzy aby pokazać co potrafią. Przykładem firmy znajdującej się w rękach osoby w wieku emerytalnym jest Forte. Firma meblarska powstała w 1993 roku a jej główny właściciel i akcjonariusz Marek Formanowicz ma w tej chwili 67 lat. Od 2006 do 2016 roku przychody spółki wzrosły z 439 milionów do 1 miliarda. W tym samym czasie zyski netto zwiększyły się z 12 do 110 mln zł rocznie. Spółka uzyskuje wysokie marże a jej kapitalizacja giełdowa to 1 miliard 55 milionów złotych (stan na 19.09.2018). Prywatny majątek Formanowicza jest szacowany na ok. 664 miliony złotych.
Niestety w przypadku firm z sędziwym właścicielem i prezesem, często można mówić o kupowaniu przysłowiowego kota w worku. Problem ten może dotknąć w przyszłości samo Berkshire Hathaway, gdyż Warren Buffett liczy już sobie 87 lat a akcjonariusze z uwagą śledzą wszystkie informacje dotyczące stanu jego zdrowia. Niezależnie od tego czy spółką kieruje 35 czy 70 latek należy zwrócić uwagę na rzeczywisty zakres kompetencji kadry. Zdaniem Fishera, jeżeli za większość decyzji zarządczych odpowiada jedna osoba, a pozostali menedżerowie nie mają realnego wpływu na działalność to należy tę spółkę odrzucić.
Zdarza się tak, że przedstawiciele zarządu angażują się w bieżące i rutynowe zadania, będące w obowiązkach innych pracowników. Jak na ironię są to osoby, które same ten podział utworzyły. Niezależnie od biegłości w realizacji przez nich tych zadań będzie to miało prędzej czy później negatywny wpływ na efektywność. Z czasem w każdej organizacji pojawiają się nowe obowiązki i zadania, których wykonanie stanie się niemożliwe przy jednoczesnym funkcjonowaniu jako przedstawiciel kadry kierowniczej. Zdecydowanie korzystniej byłoby gdyby zdolni menedżerowie posiadający duże doświadczenie pracownicze wykorzystywali swój czas na szkoleniu oraz wspieraniu podwładnych.
Analizując ten czynnik inwestor powinien zwrócić uwagę na to czy władze spółki słuchają pracowników. Chodzi o to czy badają nastroje swoich podwładnych, pytają ich o opinię oraz sugestie. Działanie takie jest korzystne zarówno dla rozwoju firmy jak i inwestorów. Dzięki temu firma może szybciej dostrzegać wewnątrzorganizacyjne problemy oraz kształcić swoje przyszłe kadry menadżerskie.
Berkshire Hathaway jest spółką, która bardzo dobrze spełnia to kryterium Fishera. Oprócz kadry zarządzającej bardzo duże znaczenie ma tam rada nadzorcza. Omawianie zasług Warrena Buffetta i Charliego Mungera wymagałoby napisania kolejnego i bardzo długiego opracowania. Warto w tym miejscu skupić się na doborze i funkcjonowaniu rady nadzorczej Berkshire. W jej skład wchodzi jedenaście osób, a każda z nich wraz z członkami swojej rodziny posiada akcje Berkshire o rynkowej wartości wynoszącej ponad cztery miliony dolarów. Sześciu z nich posiada udziały tej spółki warte nawet kilkaset milionów dolarów. Oprócz dużych kwot, elementem robiącym wrażenie jest fakt, że członkowie rady nadzorczej są akcjonariuszami Berkshire od wielu lat. Niektórzy z nich od kilku dekad.
Aby zostać członkiem rady nadzorczej spółki zarządzanej przez Warrena Buffetta nie wystarczy jedynie posiadać duży pakiet akcji od wielu lat. Przed kandydatami stawiane są bardzo duże wymagania, wśród których można wymienić świetną znajomość biznesu, dobre zrozumienie praw akcjonariuszy oraz rzeczywiste zainteresowanie firmą. Najcenniejsza jest pierwsza z tych cech, ponieważ bez niej dwie pozostałe nie mają wielkiej wartości. Rolę rady nadzorczej Berkshire można zawrzeć w stwierdzeniu, że jej członkowie powinni postępować w taki sposób, jak gdyby firma miała jednego, nieobecnego właściciela, a ich obowiązkiem było dbanie o jego interesy za pomocą wszystkich akceptowanych metod działania. Obecnie, kiedy Warren Buffett i Charlie Munger znajdują się w podeszłym wieku, bardzo ważną rolą rady nadzorczej jest wybór ich następców. Taka struktura organu pozwala mieć uzasadnioną nadzieję, że po śmierci tych dwóch wspaniałych inwestorów władze w firmie obejmą osoby, które będą godnie kontynuować dzieło założycieli.
Już za tydzień omówimy 14 pytanie Fishera: "Jak skuteczna jest analiza finansowa firmy i kontrola ksiąg rachunkowych?"
Poprzednie odcinki znajdziesz tutaj:
https://www.longterm.pl/Kim-Byl-Filip-Fisher-Nauczyciel-Warrena-Buffetta-Cz-I.html
https://www.longterm.pl/Kim-Byl-Filip-Fisher-Nauczyciel-Warrena-Buffetta-Cz-Ii.html
https://www.longterm.pl/Czy-Firma-Charakteryzuje-Sie-Dobra-Organizacja-Sprzedazy.html
https://www.longterm.pl/Czy-Firma-Ma-Atrakcyjna-Marze-Zysku.html
https://www.longterm.pl/Co-Robia-Wladze-Spolki-Aby-Utrzymac-Lub-Zwiekszyc-Marze-Zysku.html
https://www.longterm.pl/Pytanie-Nr-6-Czy-W-Firmie-Panuja-Dobre-Stosunki-Pracy.html
https://www.longterm.pl/Pytanie-Fishera-Nr-8-Czy-Spolka-Zamierza-Przeprowadzic-Emisje-Akcji.html
https://www.longterm.pl/Czy-Kadry-Zarzadzajace-Cechuja-Sie-Niepodwazalna-Uczciwoscia.html
Autorzy:
Łukasz Tomys i Mateusz Sawicki, twórcy serwisu twojadrugapensja.pl
Na kolejną część naszego serialu o Filipie Fisherze zapraszamy już za tydzień!
Upewnij się, że zapisałeś się na darmowy newsletter bloga (formularz w prawym górnym rogu głównej strony) i polunbiłeś nas na Facebooku abyś otrzymał powiadomienia