Pytanie nr 6 - czy w firmie panują dobre stosunki pracy?
W tym punkcie można się odwołać do poglądu Richarda Bransona, że kadry zarządzające powinny troszczyć się o podwładnych, bo zadowolony pracownik zadba później o klienta. Dobre traktowanie oraz wynagradzanie pracowników w długim terminie powinno mieć pozytywny wpływ na wyniki finansowe. Bardzo duże znaczenie ma tutaj fakt, że w firmie w której panują dobre stosunki pracy rotacja personelu jest znacznie niższa niż w takiej gdzie stosunki są złe. Proces rekrutacji oraz szkolenie nowego pracownika stanowi istotne obciążenie dla finansów firmy. Dodatkowo dochodzą trudne do oszacowania, ale dotkliwe koszty utraconych korzyści wynikających z braku wykorzystania pełnych możliwości produkcyjnych przedsiębiorstwa. Złe stosunki pracy mogą doprowadzić w ekstremalnych sytuacjach do strajków lub spraw sądowych, które będą stanowiły dodatkowy i zupełnie zbędny koszt. Ucierpi także wizerunek firmy w oczach klientów.
Zdaniem Fishera, spółki które nie dbają o swoich pracowników nie stanowią atrakcyjnej inwestycji. Przykładem takiej firmy może być Integer. Z jednej strony mieliśmy tam do czynienia z niełatwą sytuacją szeregowych pracowników, a z drugiej z trudną sytuacją drobnych akcjonariuszy. Często jest tak, że gdy ktoś nie dba o pracowników to potem się okazuje, że nie troszczy się także o akcjonariuszy. Kolejny przykład firmy, która zawiodła na obu tych polach równoczesne to Alma, która nie wypłaciła pracownikom pensji. W 2017 roku media huczały od informacji o Ryanairze, który musiał odwołać część połączeń ze względu na brak pilotów. Z drugiej strony firmy takie jak Jeronimo Martins (Biedronka), wspomniany Ryanair, czy Amazon były w stanie zbudować olbrzymie biznesy i dostarczyć długofalowych zysków dla akcjonariuszy pomimo słabej reputacji gdy chodzi o traktowanie szeregowych pracowników. Nie jest to zatem prosta zależność. Na pewno spółki słynące z dobrej reputacji jako pracodawcy dają inwestorowi większe poczucie bezpieczeństwa a do tego czyste sumienie, że nie zarabia on na wzroście akcji firmy, która wykorzystuje ludzi.
Jak można sprawdzić jakie panują stosunki pracy w rozpatrywanej firmie? Z pomocą przychodzą związki zawodowe, znajomi oraz Internet. Po pierwsze, jeżeli w danej firmie funkcjonują wpływowe związki zawodowe to można przypuszczać, że stosunki pracy są przyzwoite. Ta opinia Fishera z pewnością wyda się kontrowersyjna w Polsce. Warto jednak pamiętać, że mówi on o Stanach Zjednoczonych i z dużym prawdopodobieństwem ma na myśli sektor prywatny. Z odmienną sytuacją mamy do czynienia z polskimi spółkami Skarbu Państwa. W naszych warunkach silne i roszczeniowe związki zawodowe nie wpływają dobrze na funkcjonowanie firmy. Ich żądania często są nierealne, a strajki powodują duże straty. Przykładem tego może być JSW, która w 2015 roku została wpędzona w problemy finansowe przez strajk pracowników. Dodatkowo naraziło to kontrahentów firmy na straty, bo dostawy węgla na czas strajku zostały wstrzymane.
Zdaniem Fishera w celu weryfikacji warto spróbować skontaktować się z przedstawicielami związku lub zapoznać się ze związkową stroną internetową. Po drugie, znajomi pracujący w danej firmie często są cennym źródłem informacji na temat panujących tam stosunków pracy. Po trzecie, w Internecie bardzo łatwo znaleźć informację na temat różnych pracodawców. Warto pamiętać, że można trafić na opinię sfrustrowanego pracownika, który został zwolniony z powodu zbyt niskich umiejętności. Jeżeli jednak na temat pracy w danym miejscu będą pojawiały się liczne negatywne opinie to należy uznać, że coś jest nie tak. Przykładowe serwisy z opinami to : gowork.pl , opracodawcach.pl , Goldenline.pl i wiele innych.
Ciekawe podejście do stosunków pracy reprezentuje Warren Buffet. Jego spółka Berkshire Hathaway posiada akcje wielu różnych firm. Nie wszystkie z nich przynoszą zyski jakich życzyłby sobie legendarny inwestor. Istnieją jednak jakieś powody, dla których takie akcje znajdują się wciąż w jego portfelu. Po pierwsze, jeżeli generują jakąkolwiek gotówkę to sytuacja nie jest beznadziejna. Po drugie, jeśli w firmie panują bardzo dobre relacje pracownicze oraz spółka zatrudnia dobrych managerów, warto zachować jej udziały. Być może wynika to z poglądów Buffetta, który ceni sobie prawość i uczciwość. Inwestor liczy też zapewne na to ,że dobra kultura korporacyjna zaowocuje lepszymi wynikami w przyszłości.
Przykładem spółki cenionej przez pracowników jest John Deere, producent maszyn rolniczych oraz sprzętu do pielęgnacji terenów zielonych. Na podstawie informacji dostępnych w Internecie można dojść do wniosku, że firma ta charakteryzuje się bardzo dobrymi stosunkami pracy. Na portalu Indeed.com Indiid kom praca w John Deere została oceniona na 4 gwiazdki z 5 możliwych, a swoje opinie zamieściło 1500 osób. Wśród zalet pracy w tym miejscu osoby zatrudnione przytaczają aspekty, takie jak: wspaniała kultura organizacyjna, system benefitów pozapłacowych, program emerytalny, satysfakcjonujące zarobki, bezpieczeństwo pracy oraz wiele innych. Co ciekawe Warren Buffett trzymał przez jakiś czas akcje tej -firmy warte niebagatelną kwotę 1,9 miliarda dolarów. John Deere posiada silną markę i ma duży udział w rynku. Mimo to inwestor pozbył się niedawno swoich udziałów. Niestety w takich sytuacjach jest raczej tajemniczy i nie wyjaśnia szczegółowo przesłanek, które skłoniły go do sprzedaży. Widać nadal ma swoje sekrety, którymi nie chce się podzielić. Być może na jego decyzję wpływ miały niskie ceny surowców rolnych w ostatnich kilku latach. Powodzenie firmy produkującej maszyny rolnicze i traktory ma z nimi ścisły związek.
Już za tydzień omówimy 7 pytanie Fishera "Czy na szczeblu zarządczym stawiane są cele długoterminowe dotyczące rozwoju?"
Poprzednie odcinki znajdziesz tutaj:
https://www.longterm.pl/Kim-Byl-Filip-Fisher-Nauczyciel-Warrena-Buffetta-Cz-I.html
https://www.longterm.pl/Kim-Byl-Filip-Fisher-Nauczyciel-Warrena-Buffetta-Cz-Ii.html
https://www.longterm.pl/Czy-Firma-Charakteryzuje-Sie-Dobra-Organizacja-Sprzedazy.html
https://www.longterm.pl/Czy-Firma-Ma-Atrakcyjna-Marze-Zysku.html
https://www.longterm.pl/Co-Robia-Wladze-Spolki-Aby-Utrzymac-Lub-Zwiekszyc-Marze-Zysku.html
Autorzy:
Łukasz Tomys i Mateusz Sawicki, twórcy serwisu twojadrugapensja.pl
Na kolejną część naszego serialu o Filipie Fisherze zapraszamy już za tydzień!
Upewnij się, że zapisałeś się na darmowy newsletter bloga (formularz w prawym górnym rogu głównej strony) i polunbiłeś nas na Facebooku abyś otrzymał powiadomienia
